De delegatie werd begeleid door de nieuwe Commandant der Landstrijdkrachten (C-LAS), luitenant-generaal Rob Bertholee, die daarmee zijn eerste bezoek als C-LAS aan Afghanistan bracht.
Een delegatielid van de PvdA zei dat ze nu pas een reëel beeld heeft van Uruzgan. De afvaardiging moest zwaar worden beveiligd. Het opbouwwerk gaat traag en er zijn nu ook soldaten van het Afghaanse leger “verdwenen”.
Bij terugkeer in Nederland heeft voorzitter Hans van Baalen van de Defensiecommissie gezegd dat er “in Afghanistan geen oplossing op korte termijn mogelijk is. De opbouw van het land is een zaak van lange adem.”
Deskundigen zeiden al eerder dat men wat de wederopbouw van Afghanistan betreft eerder aan tientallen jaren moet denken dan een paar jaar.
Het land behoort tot de vijf armste landen van de wereld, ondanks de enorme inspanningen die donorlanden zich zouden getroosten om daar verandering in aan te brengen.
De commissieleden begaven zich ook buiten de poort van de basis Kamp Holland bij Tarin Kowt in Uruzgan. Daarbij gingen ze langs bij de vooruitgeschoven post Coyote en bezochten ze Tarin Kowt.
Het was voor het eerst sinds Nederlandse militairen in Uruzgan zijn gestationeerd dat het Kamerleden ook werd gegund om de poorten van Kamp Holland te verlaten. Bij eerdere bezoeken bleven delegaties om veiligheidsredenen zitten op de basis.
PvdA-Kamerlid Angelien Eijsink zei tegen een verslaggever van de Volkskrant dat de Kamer tot nu toe geen realistisch beeld had van Afghanistan.
Dit zou dan betekenen dat de PvdA de verlenging van de missie heeft gesteund zonder een reëel beeld te hebben van de situatie.
Van Baalen is het niet met deze uitlating eens, maar met echte nieuwe feiten is hij tijdens het verblijf niet geconfronteerd. Het ANP meldt dat volgens de VVD’er de Kamer al goed geïnformeerd was over het land.
Hij zei: “Je leest dingen, je ziet documentaires op tv, en we hebben er als Kamer veel over gedebatteerd.”
Het bezoek had voor hem “een absolute meerwaarde”. Dit komt omdat er een verschil is tussen theorie en praktijk.
Van Baalen zegt: “We hebben kinderen gezien van wie voor straf de benen in kokend water waren gehouden en die door onze militairen werden verzorgd. Dan besef je: dit zijn de middeleeuwen.”
Dat het bezoek volgde vlak nadat twee Nederlandse soldaten in Uruzgan waren gesneuveld noemde Van Baalen “extra realistisch”.
Hij heeft niet de indruk dat de Nederlandse militairen door de tragische gebeurtenissen gedemoraliseerd zijn. “Het brengt de troepen juist meer tot elkaar. Het is pijnlijk, maar niet demoraliserend,” zei hij volgens het ANP.
De VVD stond gereserveerd tegenover de verlenging van de missie. Kamerlid henk kamp wees op “de brief” waarin werd gesteld dat na twee jaar de NAVO zou zorgen voor een opvolger van Nederland.
De partij wilde de toezegging van Uruzgan-partner Australië dat dat land zich niet zou terugtrekken, en van de NAVO dat er in 2010 wel een opvolger zou zijn gevonden.
Opvallend is dat de Verenigde Staten nu wel 3.200 soldaten extra naar het zuiden van Afghanistan hebben gestuurd, maar daar niks over vertelden toen Nederland in het najaar van 2008 het besluit over de verlenging wilde nemen.
De MIVD, de militaire inlichtingen en veiligheidsdienst, is ondertussen somber over de veiligheidssituatie in Uruzgan en vreest dat de gewelddadigheden dit jaar kunnen toenemen.
Afghaanse leger
Er bestaat ongerustheid over de traagheid waarmee het Afghaanse leger in Uruzgan wordt ontplooid.
Kamerlid Poppe zei in NOVA dat er helemaal geen 1.700 Afghaanse soldaten in Uruzgan zijn, zoals de regering beweert, maar dat het om 1.200 soldaten gaat.
500 soldaten zouden “weg zijn”, “verdwenen zijn”. Ze kunnen zich misschien in Kabul bevinden? Er wordt beweerd dat ze in Uruzgan hun salaris niet kunnen ontvangen omdat er geen bankwezen is in Afghanistan.
Van Baalen voelt zich door het bezoek gesterkt in zijn mening dat er meer Nederlandse instructeurs nodig zijn om het Afghaanse leger en politie te trainen. Deze diensten moeten het kunnen overnemen als Nederland in 2010 vertrekt uit Afghanistan.
Maar tot nu toe zeggen waarnemers dat er veel te weinig militairen zijn.
Ook Raymond Knops (CDA) van de delegatie toonde zich bezorgd om het verdwijnen van Afghaanse militairen want die moeten er volgens hem voor zorgen dat de Nederlanders over een paar jaar kunnen vertrekken uit Uruzgan.
Maar een deel van de Afghanen uit Uruzgan doet momenteel ook mee aan operaties in de naburige provincie Helmand.
Kamerlid Joël Voordewind van de ChristenUnie, die een van de grooste voorvechters van de verlenging van de Nederlandse aanwezigheid in Uruzgan was, maakt zich na het bezoek aan Afghanistan ook bezorgd over de trage ontplooiing van het leger en politie in het land.
Hij is van mening dat alles in het werk moet worden gesteld om de Afghanen te helpen om aan voldoende strijdkrachten te komen.
Voordewind is verder voor het inzetten van de Sperwer in de strijd tegen de bermbommen die al aan 5 Nederlandse militairen het leven hebben gekost. De Sperwer is een onbemand verkenningsvliegtuigje.
Wederopbouw
SP-kamerlid Poppe noemde de wederopbouw van Uruzgan in het programma NOVA verschillende keren “slechts franje” vergeleken bij de immense militaire inspanningen.
Op het kantoor van de gouverneur in Tarin Kowt kregen de Kamerleden te horen wat er allemaal moet komen in Uruzgan. Het gaat om medische zorg, bruggen, irrigatiekanalen, en vooral wegen, die voor Uruzgan zo belangrijk zijn.
De Kamerleden hebben een zwaarbewaakte jongensschool bezocht die in aanbouw is. Dit is een groot project van de Australiërs. Het gebouw is ommuurd en voorzien van prikkeldraad.
Opstandelingen hebben het in Afghanistan vaak gemund op scholen om ze in brand te steken.
De delegatie bezocht tevens de bouw van een moskee die door Nederland wordt betaald. Dit behoort tot de strategie van Nederland om de “hearts and minds” en het vertrouwen van de mensen te winnen.
Ook de Nederlandse basis Kamp Holland noemde Poppe een “ouderwets” fort.
Buiten de basis waren de Kamerleden constant omgeven door een grote groep militairen. Ze konden niet met de bevolking praten, hoewel er wel mensen naar de basis werden gebracht om een babbeltje te maken.
MIVD somber
De Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) heeft zich intussen somber getoond over de veiligheidssituatie in Uruzgan. Volgens de dienst blijven de plaatsen Tarin Kowt en Deh Rawod belangrijke doelwitten van de Taliban.
De geheime dienst denkt dat het gewapende verzet van de Taliban zal voortduren, en dat de strijd nog gecompliceerder kan worden door interne ruzies bij de Taliban en de onrust in buurland Pakistan. Ook de komende verkiezingen in Afghanistan kunnen het gevaar vergroten.
De MIVD heeft een speciaal team geformeerd dat zich bezighoudt met het blootleggen en analyseren van de netwerken die de bermbommen leggen. Deze Task Force zal ook tot het einde van de missie in 2010 blijven functioneren.
In 2007 werden meer bermbommen gebruikt die steeds verschillender zijn geworden van type.
Nederland is met ongeveer 1.650 soldaten in Afghanistan. De hoofdmacht van ongeveer 1.200 soldaten zit in Uruzgan en wordt daar gesteund door onder meer soldaten uit Australië en de Verenigde Staten.
Tijdens het uitoefenen van hun missie in het Aziatische land zijn 16 Nederlandse militairen om het leven gekomen. Vijf van hen kwamen om door bermbommen.
.jpg)